Wetenschappelijke basis

Ons werkgeverschapsmodel is geïnspireerd op twee modellen uit wetenschappelijk onderzoek, namelijk de Two Factor Theory⁵ en het Job Demands-Resources Model⁶.

In navolging van aanvullend wetenschappelijk onderzoek^7,8 uit het afgelopen decennium speelt  leiderschapscultuur een belangrijke rol in ons model. In een dergelijke cultuur vindt een open en continue dialoog plaats over de bedoeling van de organisatie, voelen medewerkers zich gehoord, gezien en gesteund en geven medewerkers bewust leiding over keuzes ten aanzien van professionalisering en leven.  

De gedachtengang uit bovengenoemde onderzoeken verder volgend, gaat ons model er vanuit dat werknemers bevlogen en vitaal zijn, en blijven, als ze enerzijds bezig kunnen zijn met werkaspecten die hen motiveren en als ze anderzijds niet te veel last hebben van werkaspecten die frustratie opleveren. De energiegevende, motiverende, werkaspecten vallen binnen het hoofdthema Motivatoren. De frustrerende, demotiverende, werkaspecten vallen binnen het hoofdthema Basis op orde. De twee thema’s worden als volgt gedefinieerd: 

• Motivatoren: werkaspecten die energie opleveren als ze op orde zijn.
• Basis op orde: werkaspecten die frustratie opleveren als ze niet op orde zijn, maar die niet direct leiden tot meer energie als ze wel op orde zijn.

Leiderschap, energie en frustratie

De pijlers van ons model hebben we bepaald door gangbare motivatietheorieën tegen het licht te houden van de dagelijkse onderwijspraktijk. We hebben relevante cultuur- en werkaspecten geïdentificeerd en die binnen de drie hoofdthema’s gepast. 

Zo zijn in ons model de pijlers Autonomie, Groei en Verbondenheid opgenomen in het thema Motivatoren. Deze pijlers zien we terug in de Zelfdeterminatietheorie van Deci en Ryan⁹.

De principes van deze theorie worden in het onderwijs veel gehanteerd bij het motiveren van leerlingen. De theorie stelt dat het vervullen van de drie menselijke basisbehoeften autonomie, competentie en relatie, leidt tot optimaal functioneren en welbevinden. 

De Zelfdeterminatietheorie is echter niet alleen van toepassing op de motivatie van leerlingen, maar ook op dat van werknemers in het algemeen en zo ook op dat van werknemers in het onderwijs. 

Een ander voorbeeld is de pijler Rechtvaardigheid¹⁰ waar het aspect beloning te vinden is. Van mensen die voor een baan in het onderwijs kiezen, kan namelijk gesteld worden dat zij niet primair gemotiveerd worden door torenhoge salarissen of resultaatafhankelijke bonussen. Wel is van belang dat er een eerlijk en uitlegbaar systeem wordt gehanteerd ten aanzien van beloningsniveaus, inschaling en promoties, anders is de kans groot dat de beloningspraktijk leidt tot frustratie onder werknemers. De pijler Rechtvaardigheid is om die reden opgenomen binnen het hoofdthema Basis op orde.